Ayak başparmağının iç kısmında kemik çıkıntısı özellikle kadın hastalarda en sık ayak problemlerindendir. Hastada yürümekle birlikte ağrı ve daha önemlisi ayakkabı giymekte zorlanma şikayeti ortaya çıkar. Başparmak iç kısımdaki kemik çıkıntı üzerinde kızarıklık, hassasiyet oluşabilir. Başparmak ikinci parmağa doğru eğilir.

Halluks valgusun nedenleri nelerdir?

Halluks valgus gelişmesinde aşağıdaki nedenlerin rol oynadığı düşünülmektedir:

• Zamanla gelişen düz tabanlık
• Ailevi yatkınlık
• Geçirilen travmalara bağlı basma bozuklukları
• Kötü ayakkabı seçimi

Halluks valgusun tanısı nasıl konulur?

Hallux valgus tanısı, ayağın basar şekilde ve basmadan yapılan ayrıntılı muayenesi ile başlar. Üzerine basarken yapılacak röntgen tetkikleriyle hem tanı kesinleştirilir hem de yapılacak olan tedavi şekli planlanır. Özel durumlar haricinde tanı ve tedavi planlaması için daha ileri tetkiklere sıklıkla gerek yoktur. Doktorunuz özel durumlarda Manyetik rezonans görüntüleme ve EMG gibi tetkiklere gerek duyabilir.

Halluks valgus tedavisi nasıl yapılır?

Ayak problemlerinin tedavisi mutlaka bu konunun uzmanı olan bir ortopedi uzmanı tarafından yapılmalıdır. Öncelikle sorunu ortaya çıkartan neden göz önüne alınmalıdır. Ailesel bir nedenle genç yaşta ortaya çıkan şekil bozukluğuyla, ileri yaşlarda eklem bozukluğu ile birlikte ortaya çıkan şekil bozukluğu dışarıdan aynı görünse de tedavileri çok farklı yaklaşımları gerektirir.

Çok ileri olmayan halluks valgus olgularında, ilk olarak cerrahi dışı yöntemler uygulanır. Ayakkabı değişiklikleri, tabanlıklar ya da ciltte hassas olan bölgelere teması engelleyen destekler denenebilir. Bu uygulamalar rahatlama sağlamakla birlikte tedavi edici değildir. Benzer şeklide parmak arası makara ya da gece ateli uygulamalarının kemik çıkıntısını düzeltmediği ve hastalığın ilerlemesini durdurmadığı bilimsel araştırmalarda gösterilmiştir.

Kemik çıkıntısı ve şekil bozukluğunun esas tedavisi cerrahi olarak düzeltmedir. Sadece kemik çıkıntısının tıraşlanması çoğu zaman mekanik problemi çözmediği için yetersiz kalmakta ve hastalıkta tekrarlamaya yol açmaktadır. Bu nedenle konunun uzmanı bir ortopedik cerrah tarafından şekil bozukluğunun mekanik sebebine yönelik uygun bir operasyon ile hastaların sorunları çözülebilir.

Aşağıdaki üç şekilde farklı nedenlerle farklı şekillerde ortaya çıkmış olan halluks valgus hastalarının röntgen görüntüleri görülmektedir. Tedavi alternatifleri de hastaya göre farklılık göstermektedir. Her hasta için en uygun tedavi seçeneği de sebebe bağlı olarak değişmektedir.

Halluks valgus ameliyatları çok ağrılı mıdır?

Halluks valgusun en etkin tedavisi cerrahi düzeltmelerdir. Yapılacak işlemler kemiklerde kesiler gerektirdiği için ameliyat sırasında etkin bir anestezi uygulanmalıdır. Bu konuda deneyimli bir ortopedi-anestezi ekibinin ameliyat sırasında ve sonrasında alacağı önlemlerle operasyon sonrası genelde çok sıkıntı olmaksızın geçirilebilmektedir.

Ağrısız bir tedavi için ameliyat sırasında anesteziye ek olarak, ayak özel yöntemlerle uyuşturulabilmektedir. Ayrıca ameliyat sonrasında hastanın kendisinin kontrol edebileceği ilaç veren cihazlarla ilk gün sorunsuz geçirilebilmektedir.

Ameliyat sonrasında ne kadar süre ayak üzerine basılmamalıdır?

Halluks valgus ameliyatlarında kemik düzeltmeleri yapıldığı için, ameliyat edilen parmağın üzerine kemik iyileşmesi tamamlanana kadar yük verilmesi uygun değildir. Bu genelde altı haftalık bir dönemdir. Bu sırada hastaya verilecek özel ayakkabılarla sadece topuğa basarak yürünmesine izin verilebilmektedir. Topuğa basarak hasta operasyondan hemen sonra ayağa kalkıp kendi kişisel ihtiyaçlarını giderebilmektedir. Ancak, ayak çevresinde şişlik oluşabileceği için hastanın uzun süre ayağının aşağıya sarkıtılmaması önemlidir.

Ameliyattan ne kadar sonra ayakkabı giyilebilir? Topuklu ayakkabı giyilebilir mi?

Kemik iyileşmesi tamamlandıktan sonra hastanın günlük ayakkabılarını giymesi mümkündür. Bu süre genelde altı haftadır. Ayak şişliğinin inmesinden sonra başparmak ekleminde kıkırdak bozukluğu yok ise hastaların topuklu ayakkabı giymesinde sakınca yoktur. Ancak uzun süreli rahatsız ayakkabılar giyilmesi önerilmemektedir.

Halluks valgus ameliyatı sonrasında spor yapılabilir mi?

Kemik iyileşmesi tamamlandıktan sonra ayak başparmak hareketleri yaklaşık 2-3 ay içinde tekrar kazanılabilmektedir. Bu süreden sonra hastanın aktif spor yapmasında sakınca yoktur.

Halluks valgus hastalığı ameliyattan sonra tekrarlar mı?

Ayak başparmağının şekil bozukluğu cerrahi olarak düzeltildikten sonra eğer hastada ayak mekaniğini bozan başka bir sebep yok ise tekrarlamaz. Yetersiz yapılan ya da hastalığı ortaya çıkaran sebep göz önüne alınmadan yapılan cerrahilerden sonra tekrarlama riski daha yüksektir. Tekrarlama riski hastalığın tipine ve yapılacak cerrahinin şekline göre değişkenlik gösterir.

Yapılan araştırmalar, doğru cerrahi ile, hastaların çok büyük bir çoğunluğunun halluks valgus cerrahisi sonrasında eskisine göre çok daha iyi hissettiklerini göstermiştir. Bu ameliyatlar Avrupa ve Amerika’da en sık yapılan ortopedik girişimler arasındadır.