Herhangi bir nedenle 10 yaş altında ortaya çıkan omurganın ‘S’ şeklindeki yana doğru eğrilikleri erken başlangıçlı skolyoz olarak adlandırılır. Erken başlangıçlı skolyozlar ergenlik çağında görülen büyük çocuk skolyozundan farklı özellikler gösterir. Erken yaşta başlayan skolyoz genellikle ilerleyicidir. Çünkü skolyozun ilerlemesini belirleyen en önemli faktör çocuğun büyüme potansiyelidir.

Erken başlangıçlı skolyozun sebepleri nelerdir?

Erken başlangıçlı skolyozda altta yatan sebepler çeşitlilik gösterir; Sebebi bilinmeyen (idiyopatik) skolyozun infantil ve juvenil olmak üzere 2 alt tipi olabilir. Doğumsal (konjenital) skolyoz erken yaşlarda belirginleşir ve ilerlemesi genellikle hızlıdır. Diğer nedenler ise kas ve sinir hastalıklarına (nöromusküler) ve metabolik hastalıklara (mukopolisakkaridoz vb), bağ dokusu hastalıklarına (osteogenesis imperfekta vb) bağlı skolyozlardır.

Küçük yaşta ortaya çıkan skolyozun bulguları nelerdir?

Omurganın yana doğru eğriliği, anormal kamburluk ya da anormal içe doğru eğrilik, sırtta cilt lezyonları – kıllanma artışı, gamzeler, renk değişiklikleri görülebilir. Birbirine eşit olmayan omuzlar, bel ya da kalçalar, bacaklara göre gövdenin orantısız kısalığı, denge bozuklukları skolyozun diğer belirtileridir.

Erken başlangıçlı skolyozun ergenlik dönemi skolyozundan farklılıkları nelerdir?

Küçük yaşta başlayanlar ergenlik çağı skolyozuna göre daha fazla sorun oluşturur. Skolyozun ilerlemesini belirleyen en önemli faktör çocuğun büyüme potansiyelidir. Çocuk ne kadar büyüyecekse skolyozun ilerleme riski o kadar fazladır. Bu eğriliklerin diğer tedavi yöntemi olan korse tedavisi ile kontrolü son derece zordur. Dolayısıyla cerrahi tedavi uygulanma gerekliliği ergenlere oranla daha yüksektir. Diğer bir problem, küçük yaştaki hastalarda skolyozun cerrahi tedavisinde altın standart olan omurganın büyümesinin ve hareketinin durdurulması anlamına gelen “füzyon” cerrahisinin uygulanmasının yaratacağı olumsuzluklardır. Küçük yaşlarda yapılan füzyon işlemi omurganın büyümesini durduracaktır. Bu da eğer 5 yaşın altında yapılırsa omurilik kanalının dar kalmasına, 8 yaşın altında yapılırsa akciğer gelişiminin bozulmasına, 10 yaşın altında yapılırsa göğüs kafesinin gelişimin bozulmasına neden olacaktır. Göğüs kafesi yeterince büyüyemez ise akciğer-solunum ile ilgili sorunlar ortaya çıkacaktır. Son olarak, özellikle 10 yaş altında uygulanacak füzyon işlemi gövdenin kısa kalmasına neden olabilir.

Erken başlangıçlı skolyoz neden tedavi edilmelidir?

Bu hastalarda tedavi uygulanmadığı taktirde, çocuğun büyümesiyle eğrilik genellikle kötüleştiği için zaman çerisinde akciğer ve solunum problemleri, kalp problemleri, çok ileri eğriliklerde omurilik basısı ve felç, ciddi kozmetik ve psikolojik sorunlar meydana gelebilmektedir.

Erken başlangıçlı skolyozda güncel tedavi yöntemleri nelerdir?

Erken başlangıçlı skolyozda erken teşhis çok önemli olup, güncel tedavi yöntemleriyle başarılı bir şekilde tedavi mümkündür. Tedavide amaç, kuvvet ve duyu kaybına neden olmadan, omurga eğriliğinde düzelmeyle birlikte hastanın boyu ve göğüs kafesinin de büyümesini sağlamaktır. Tedavi yöntemleri gözlem, korse tedavisi ve cerrahi tedavi olarak 3 gruba ayrılır. Bu tedavi seçimleri skolyoz sebeplerine göre değişebilmekle beraber, genel yaklaşım eğrilik ilk tespit edildiğinde 20 derece altında ise gözlemektir. Bu tür hastalar belirli aralıklarla kontrole çağrılarak röntgen çektirilir ve eğrilikleri eski röntgenleriyle kıyaslanır. Eğrilik 20 derecenin üzerine çıkarsa, daha büyük çocuklarda olduğu gibi korse tedavisi önerilir.

Çok küçük çocuklarda (0-5 yaş) korseye uyum göstermek zor olduğu için genel anestezi altında yapılan düzeltici gövde alçıları tercih edilebilir. Burada amaç, eğriliğin ilerlemesini yavaşlatmak ve mümkünse cerrahi tedavi yaşını ötelemektir. 40 derece üzerindeki eğriliği olan veya kısa süreli takip sonrası hızlı ilerleme gösterilmiş olgularda ise cerrahi yöntemler tercih edilir. Büyüyen çocuklarda omurganın kısa kalmasını engellemek için omurganın cerrahi olarak sabitlenmesi, hareketin yok edilmesi ve büyümenin durdurulması olarak tanımlanabilecek “füzyon” işleminden uzak durmak gerekir. Bu nedenle çocuklarda korse tedavisi eğriliği durduramaz ise omurgaya yerleştirilen vida ve çubuk sistemleri ile eğrilik düzeltilir veya ilerlemesi durdurulur. Çocuk büyüdükçe düzeltmeyi korumak için çubukların uzatılması gerekir. Bu hastalarda ortalama 6 ayda bir uygulanan ameliyatlar ile mevcut çubuklar uzatılarak eğriliğin tekrar tekrar düzeltilmesi gerekir. Ayrıca dünyada son yıllarda manyetik alan kullanılarak dışarıdan, poliklinik şartlarında ameliyatsız bir şekilde uzatmayı sağlayan ‘manyetik çubuk’ tedavisinin de kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır.

Bu tedavi yöntemi ideal olarak ergenlik sonuna kadar yürütülmeli ve büyümenin yavaşladığı veya durduğu zaman da artık omurgaya füzyon işlemi uygulanmalıdır. Füzyon sırasında omurgayı oluşturan kemikler birbirlerine kaynatılarak eğriliğin tekrar oluşması engellenir.