Ayak bileği eklemi bacağı ayağa bağlayan eklemdir. Bu eklem üç kemik tarafından oluşturulur: kaval kemiği, kamış kemiği ve ayakta bulunan “talus “kemiği. Kaval kemiğinin en uç kısmı ayak bileğinin iç kesiminde, kamış kemiğinin en uç kesimi de ayak bileğinin dış kısmında hemen cildin alında belirgin bir şekilde hissedilebilir. Bu üç kemik çok sağlam bağlar ile birbirine bağlanmıştır. Bu bağlar ayağın dönme ve burkulma gibi anormal hareketler yapmasını engeller. Bağlar esnek yapılardır. Ancak aşırı zorlanmalar sonrasında bu bağların elastik liflerinde yırtıklar oluşabilir.
Ayak bileği eklemi en sık yaralanan eklemlerden biridir. Sadece sportif aktiviteler sonrasında değil, günlük aktiviteler sırasında da ayak bileği yaralanması oluşabilir. Genellikle düzgün olmayan bir zeminde ayağın içe veya dışa dönmesi sonucunda bağlar yırtılabilir.
Ayak bileği burkulması sonrası oluşan kanama ve ödeme bağlı olarak ayak bileği çevresinde şişlik oluşur. Ayak bileği hareketleri ağrılıdır. Genellikle ağrılı olmakla birlikte hasta ayağının üzerine basabilir. Burkulmadan birkaç gün sonra, oluşan kanamaya bağlı olarak şişliğin olduğu yerde morarma görülebilir. Bu beklenen bir bulgudur. Ayak bileğinin en sık yaralanan bağı dış yan bağın ön kısmıdır.
Ayak bileği burkulmalarından sonra genellikle ilk tedaviye hasta kendisi başlar. Bu aşamada amaç öncelikle ağrıyı gidermek ve oluşan şişliği azaltmaktır.
Bu durumlarda kemiklerde kırık veya kasların kirişlerinde yırtık olabileceği için bir doktora başvurmanız daha uygundur.
Ayak bileği burkulmalarından sonra ağrı, şişlik gibi şikayetler genellikle iki hafta içinde geriler. Bu süre sonrasında hala şikayetleiniz devam ediyorsa bir ortopedi uzmanına başvurmanız daha uygundur. Ağrılı dönem geçtikten sonra, ileride ayak bileği eklem hareketlerinde bir kısıtlılık oluşmaması için ayak bileği hareketlerini çalışmaya başlamak gerekir. Bu dönemde fizik tedavi desteği de alınabilir.
Ayak bileği burkulmalarından sonra iyileşme oranı %80-90 arasındadır ve cerrahi tedavi nadiren gerekir. Ancak bağların tamamen iyileşmesi dört ila altı haftayı bulmaktadır. Ayak bileği bağları tam iyileşmeden oluşacak yeni zorlamalar bağların iyileşmesini olumsuz etkileyecek ve ileride tekrarlayan burkulmalara zemin oluşturacaktır. Tekrarlayan burkulmaların bir nedeni de kasların zayıflamasına bağlı kas dengesinde bozulmadır. Tekrarlayan burkulmalar ayak bileğinde güvensizlik hissine ve kronik ağrılara neden olur.
Burkulma sonrası iki ay geçtikten sonra hala şikayetleriniz varsa, doktorunuza tekrar görünmeniz uygundur. Bu süreden sonra hala yakınmalarınızın olması, eklem içinde kıkırdak hasarına, bağların gevşek biçimde iyileşmesine veya yumuşak doku sıkışmalarına bağlı olabilir. Doktorunuz MRG’nin de dahil olduğu bir dizi tetkik ile bu sorunu ortaya çıkardıktan sonra gerekli tedaviyi yapacaktır.